برفک دهان و راه‌های تشخیص و درمان
برفک دهان باعث می‌شود روی زبان و پوشش داخلی گونه، ضایعاتی به رنگ کرم و سفید ایجاد شود. گاهی‌اوقات، برفک در سقف دهان، لثه، لوزه‌ها و انتهای گلو هم پخش می‌شود. امکان وقوع این مشکل برای همه افراد وجود دارد، اما بچه‌ها و افراد مسن به دلیل ضعف سیستم ایمنی بیشتر در معرض ابتلا هستند. افرادی که سیستم ایمنی ضعیف یا مشکلات جسمانی دیگر دارند و از داروهای خاصی استفاده می‌کنند هم در معرض ابتلا به برفک دهان هستند.
علائم و نشانه‌های برفک دهان
کودکان و بزرگسالان
در شروع بروز برفک دهان، احتمالا متوجه وجود چنین مشکلی هم نخواهید شد. علائم و نشانه‌های آن به این صورت است:
وجود زخم و ضایعاتی به رنگ کرم و سفید روی زبان، پوشش داخلی گونه، سقف دهان، لثه و لوزه‌ها؛
قرمزی، زخم و سوزش در دهان که مانع از بلع و خوردن می‌شود؛
خون‌ریزی ملایم در صورت ساییده و خراشیده شدن زخم‌های دهانی؛
ترک خوردن و سرخی در گوشه‌های دهان؛
از دست دادن چشایی؛
احساسی شبیه وجود پنبه در دهان
نوزادان و مادران شیرده
وجود برفک در دهان نوزاد باعث می‌شود تا عصبی و بدقلق شود. ضمن اینکه در حین شیر خوردن، برفک را به مادر هم انتقال می‌دهد و این مشکل بین نوزاد و سینه مادر در رفت و برگشت خواهد بود. یعنی برفک را مدام به هم انتقال می‌دهند. مادرانی که سینه‌شان با کاندیدا عفونی می‌شود، علائم زیر را دارند:
نوک سینه‌ها همراه با خارش، ترک خوردن و قرمزی غیرعادی خواهد بود؛
پررنگ و پوسته‌پوسته شدن قسمت رنگی نوک پستان؛
بروز دردی غیرعادی در هنگام شیردهی یا دردناک شدن نوک پستان‌ها در فواصل شیردهی؛
بروز دردی تیز و عمیق در پستان‌ها
اگر داخل دهان کودک‌تان زخم و برفک دیده شد به پزشک یا دندان‌پزشک مراجعه کنید. وجود برفک دهان در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان سالم چندان رایج نیست. پس در صورت بروز چنین مسئله‌ای باید به پزشک مراجعه کرد تا از علت و دلایل ریشه‌ای و پنهان این مشکل باخبر شد
دلایل ابتلا به برفک دهان
به طور عادی، سیستم ایمنی بدن‌تان ضمن ایجاد تعادل میان میکروب‌های خوب و بد بدن با ارگانیسم‌های خطرناک مهاجم به بدن مانند ویروس، باکتری و قارچ می‌جنگد. اما گاهی‌اوقات، این مکانیزم و سیستم دفاعی دچار اشکال می‌شود، قارچ دهان افزایش پیدا می‌کند و برفک دهان به وجود می‌آید. رایج‌ترین نوع قارچ دهان، کاندیدا آلبیکانس است. عوامل مختلفی مانند سیستم ایمنی ضعیف بدن موجب بروز برفک دهان می‌شود.
عوامل ایجاد خطر
در صورت وجود هر یک از موارد زیر، احتمال ابتلا به برفک دهان بیشتر می‌شود:
سیستم ایمنی ضعیف
همان‌طور که پیش‌تر هم گفته شد، برفک دهان بیشتر در کودکان و افراد مسنی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند. بعضی از مشکلات جسمی و مصرف برخی داروها باعث سرکوب سیستم ایمنی می‌شود. مثلا ابتلا به سرطان و درمان‌های آن، پیوند عضو و مصرف داروهایی که روی سیستم ایمنی اثر منفی دارند یا ابتلا به ایدز هم ایمنی بدن را پایین می‌آورند.
انواع دیابت
اگر به دیابت دچار هستید و درمان را به درستی پیگیری نکرده یا رها کرده‌اید، احتمالا بزاق‌تان حاوی مقادیر زیادی قند است که باعث افزایش رشد قارچ کاندیدا در دهان می‌شود.
مصرف داروها
بعضی از داروها مانند آکورتیکواستروئید استنشاقی و پردنیزون یا آنتی بیوتیک هایی که تعادل طبیعی میکروارگانیسم‌ها را در بدن از بین می‌برند هم باعث بروز برفک دهان می‌شوند.
برفک دهان به‌ندرت در کودکان و بزرگسالان سالم رخ می‌دهد. این مشکل برای مبتلایان به سرطان و کسانی که ضعف سیستم ایمنی دارند، جدی‌تر و محتمل‌تر است. اگر برفک دهان درمان نشود، امکان بروز مشکلات جدی‌تر هم وجود خواهد داشت و زخم‌ها و عفونت به نواحی دیگر بدن مانند مِری منتقل می‌شود.
پیشگیری از برفک دهان:
آب‌کشی دهان
اگر مجبور به استفاده از داروهای کورتیکواستروئید با اسپری دهانی هستید، بهتر است بعد از استفاده حتما دهان‌تان را آب بکشید.
حداقل دو بار مسواک زدن در روز و استفاده از نخ دندان
مسواک زدن و استفاده از نخ دندان به میزان حداقل دو بار در روز یا هر تعداد باری که دکتر توصیه می‌کند هم از بروز برفک دهان جلوگیری می‌کند.
بررسی وضعیت پروتزهای دندان
پروتزهای دندان را شب‌ها دربیاورید و از دهان خارج کنید. باید مطمئن شوید که پروتزها کاملا اندازه دندان‌تان هستند و موجب آزردگی و زخم نمی‌شوند. آنها را هر روز تمیز و درباره بهترین شیوه نظافت‌شان با پزشک خود مشورت کنید.
مراجعه به دندان‌پزشک
سعی کنید به‌طور منظم به دندان‌پزشک مراجعه کنید؛ به‌ویژه اگر از پروتز استفاده می‌کنید یا به دیابت مبتلا هستید. از پزشک درباره زمان مناسب برای مراجعه به او سؤال کنید.
رعایت رژیم غذایی
میزان مصرف غذاهای شیرین و شکر را کاهش دهید. چون شکر باعث افزایش رشد کاندیدا می‌شود.
کنترل قند خون در صورت ابتلا به دیابت
کنترل صحیح قند خون موجب کاهش قند موجود در بزاق می‌شود و از رشد کاندیدا جلوگیری می‌کند.
درمان عفونت‌های قارچی
اگر به قارچ مبتلا هستید، سریع‌تر آن را درمان کنید.
درمان خشکی دهان
اگر دهان‌تان خشک است، حتما برای درمان آن اقدام و به پزشک مراجعه کنید.
برای درمان برفک دهان باید به پزشک خانواده یا اطفال مراجعه کنید. اگر علت بروز برفک دهانی، مشکلی ریشه‌ای باشد باید به یک متخصص مراجعه کنید.
بدون دیدگاه